ក្នុងយុគសម័យឌីជីថលនាពេលបច្ចុប្បន្ន បច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មានបានផ្លាស់ប្តូររបៀបដែលមនុស្សធ្វើការទំនាក់ទំនងយ៉ាងសំបើម។ កាលពីមុន អ្នកធ្លាប់រស់នៅក្នុងសហគមន៍នៃភូមិ ឃុំ ដែលមនុស្សដែលស្គាល់អ្នកមានតែអ្នកភូមិផងរបងជាមួយគ្នា។ អ្នកតែងរវល់វីរវក់នឹងតែមនុស្សចំនួនតិច ខុសប្លែកពីសម័យបច្ចុប្បន្ន។ នាសម័យបច្ចុប្បន្ន តាមរយៈបណ្តាញសង្គម អ្នកអាចបង្កើតមិត្តភាពជាមួយមនុស្សទូទាំងពិភពលោក ក្រសែភ្នែកដែលមើលអ្នកពីមុនមានតែចំនួនតិច តែឥឡូវអ្នកអាចនឹងមានអ្នកតាមដានចំនួនរាប់ម៉ឺននាក់ ជាពិសេសនៅពេលអ្នកមានអ្នកតាមដានច្រើន។
ទោះបីជាទំនើបយ៉ាងណា អ្វីៗទាំងអស់តែងមានគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិ។ ដូចនេះវាអាស្រ័យលើអ្នកខ្លួនឯងជាអ្នកប្រើប្រាស់វាក្នុងផ្លូវត្រូវ ដើម្បីទាញយកប្រយោជន៍ពីវា។ ជាក់ស្តែង តាមរយៈការស្រាវជ្រាវរបស់ទស្សនាវដ្តី Harvard បានរកឃើញថា ការប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមគឺជាកត្តាដ៏សំខាន់មួយដែលបង្កឲ្យមានការថយចុះនៃសុខភាពផ្លូវចិត្ត និងបង្កើនកំរិតនៃហានិភ័យនៃជំងឺថប់អារម្មណ៍ និងធ្លាក់ទឹកចិត្តក្នុងស្រទាប់យុវជន។ ការស្រាវជ្រាវមួយទៀត ដោយ Brain Institute បានរកឃើញថា ការប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមច្រើនក្នុងពេលតែមួយអាចបង្កឲ្យមានការកើនឡើងនូវជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត និងថប់អារម្មណ៍ ដោយសារការធ្វើការងារច្រើនក្នុងពេលតែមួយ និងដោយសារការប្រៀបធៀបខ្លួនឯងទៅនឹងអ្នកដទៃ។
វាមានកត្តា៣សំខាន់ៗនៃការប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមដែលអាចបង្កទៅជា ការថប់អារម្មណ៍ និងការធ្លាក់ទឹកចិត្ត។ កត្តាទី មួយគឺការប្រៀបធៀបជីវិតខ្លួនឯងទៅនឹងជីវិតអ្នកដទៃ។ អ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមភាគច្រើនតែងតែផ្សព្វផ្សាយតែរឿងល្អៗក្នុងជីវិតគេ។ ដូចនេះមាតិកាភាគច្រើនអាចនាំឲ្យមនុស្សចាប់ផ្តើមប្រៀបធៀប ឬប្រកួតប្រជែងគ្នាជាមួយអ្នកដទៃ អំពីជីវិតមានសេចក្តីសុខ សុភមង្គលជាងគ្នាជាដើម ដែលនាំឲ្យអ្នកប្រើប្រាស់មានទស្សនៈអវិជ្ជមានអំពីខ្លួនឯងកាន់តែខ្លាំង។ កត្តាមួយទៀតនោះហាក់មានលក្ខណៈបញ្ច្រាស់ពីកត្តាទី មួយ គឺការខ្វាយខ្វល់ជ្រុលពេកអំពីរូបភាពរបស់ខ្លួននៅលើបណ្តាញសង្គម។ ជួនកាល អ្នកខ្វល់ខ្វាយពីការគិតរបស់អ្នកដទៃទៅលើអ្វីដែលអ្នកបានផូសលើបណ្តាញសង្គម អ្នកគិតវាក្នុងផ្លូវអវិជ្ជមានពេក ដូចជាការគិតថា តិចគេថាអញអួតពេកទៅ នៅពេលអ្នកផូសពីរឿងល្អក្នុងបណ្តាញសង្គម ឬ តិចគេថាជីវិតអញធ្លាក់ចុះខ្លាំង ឬវេទនាទៅ នៅពេលអ្នកផូសពីរឿងមិនល្អរបស់អ្នកលើបណ្តាញសង្គម។ កត្តាទី ៣ គឺការញៀននឹងបណ្តាញសង្គម ឬទូរស័ព្ទស្មាតហ្វូន ដែលធ្វើឲ្យអ្នកមានអារម្មណ៍មិនស្ងប់សុខនៅពេលអ្នកនៅទំនេរ តែងតែចង់លើកទូរស័ព្ទមកអូសចុះអូសឡើង ដែលនៅចុងក្រោយ សកម្មភាពនេះធ្វើឲ្យអ្នកមានអារម្មណ៍អស់កំលាំង នឿយណាយ ស្ត្រេស ដោយសារតែខួរក្បាលអ្នកទម្លាប់នឹងការមើលបណ្តាញសង្គមឥតឈប់ឈរ។
ការខ្លាចការគិតរបស់អ្នកដទៃមកលើខ្លួនអ្នកគឺមានទំនាក់ទំនងនឹងជំងឺផ្លូវចិត្តម្យ៉ាងហៅថា ជំងឺថប់អារម្មណ៍ (Social Anxiety)។ បើសិនជាអ្នកមានអាការៈនេះ វាប្រៀបដូចជាអ្នកកំពុងរស់នៅក្នុងគុកនៃក្រសែភ្នែកអ្នកដទៃដោយមិនដឹងខ្លួន ហើយវាកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរដែលអាការៈនេះវាមិនកើតឡើងតែក្នុងបណ្តាញសង្គមនោះទេ វាបានឆ្លងមកដល់ជីវិតពិតខាងក្រៅផងដែរ ជុំវិញទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកទៃ។ ការខ្លាចការគិតរបស់អ្នកដទៃមកលើខ្លួនអ្នកនៅក្នុងភាគរយមួយធំបានបង្កើតឲ្យមានការដាក់កំរិតលើអកប្បកិរិយារបស់ខ្លួនឯង ដែលជួនកាលការធ្វើសកម្មភាពខ្លះត្រូវបានលុបចោល មិនហ៊ានធ្វើដោយសារគំនិតមិនសមហេតុផលនៃការគិតរបស់អ្នកដទៃ ហើយសកម្មភាពទាំងនោះដែលមិនបានធ្វើ អាចជាសកម្មភាពដែលជួយអភិវឌ្ឍខ្លួនអ្នក ជួយអ្នកឲ្យទទួលបានភាពជោគជ័យ ជួយអ្នកឲ្យសប្បាយរីករាយ ជួយអ្នកឲ្យមានការទទួលស្គាល់ពីសំណាក់អ្នកជុំវិញទៅវិញ។ ដូចនេះការរស់នៅបែបនេះមិនខុសពីការរស់នៅក្នុងគុក ដែលសេរីភាពខ្លះត្រូវបានដាក់កំហិតលើខ្លួនឯងដោយមិនសមហេតុផល។ លើសពីនេះ អាការៈបែបនេះបើទុកវានៅយូរ នោះវានឹងបង្កទៅជាបញ្ហាជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្តដោយខួរក្បាលរបស់អ្នកមានភាពទម្លាប់នឹងការគិតអវិជ្ជមានគ្រប់ពេលវេលាអំពីទង្វើដែលខ្លួនធ្វើ។ អ្នកគួរតែផ្លាស់ប្តូរការគិតនេះភ្លាមៗទៅ។
អ្នកត្រូវចាំថា ការធ្វើការងារដោយកំលាំង និងការគិតក្នុងខួរក្បាលរបស់អ្នកសុទ្ធតែត្រូវការប្រើប្រាស់ថាមពល ហើយការគិតអំពីរឿងឥតប្រយោជន៍បានន័យថា អ្នកកំពុងប្រើប្រាស់កំលាំងទៅលើរឿងឥតប្រយោជន៍ ជៀសជាងយកខួរក្បាលអ្នកទៅផ្តោតលើការងារ ការកសាងសមត្ថភាពបន្ថែម និងការថែរក្សាសុខភាពជាដើម។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ ទម្លាប់គិតច្រើនជ្រុលគឺជាការគិតផ្តោតទៅលើតែចំនុចអវិជ្ជមាននៃរឿងអ្វីមួយ ដែលវាអាចបង្កើតជាទម្លាប់ផ្លូវចិត្តមួយដែលអ្នកតែងតែគិតក្នុងផ្លូវអវិជ្ជមានជានិច្ចទៅលើបញ្ហា។ កាលណាអ្នកមានទម្លាប់គិតអវិជ្ជមានបែបនេះយូរ វាអាចបង្កឲ្យទៅជាជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត ឬថប់អារម្មណ៍។ មានសុភាសិតមួយដែលនិយាយថា អ្នកនឹងក្លាយជាអ្វីដែលអ្នកគិត មានន័យថា ការគិតរបស់អ្នកនឹងកំណត់ពីស្ថានភាពជីវិតរបស់អ្នកផ្ទាល់តែម្តង ពីព្រោះការគិតវិជ្ជមាននឹងបង្កើតជាសកម្មភាពវិជ្ជមាន ដែលនាំទៅរកលទ្ធផលវិជ្ជមានផងដែរ។ ចំណែកឯការគិតអវិជ្ជមាននឹងបង្កើតជាសកម្មភាពអវិជ្ជមាន ដែលនាំទៅរកលទ្ធផលអវិជ្ជមានដូចគ្នា។
ការដែលលើកឡើងបែបនេះមិនមែនចង់បានន័យថា ការផូសតិច ឬច្រើននៅលើបណ្តាញសង្គមគឺជារឿងខុសនោះទេ ការផូសជារឿងធម្មតានៃការប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គម តែអ្វីដែលជាបញ្ហានោះគឺការគិតអវិជ្ជមាននៅពីក្រោយការផូសរបស់អ្នក ដូចនេះអ្នកគួរប្រើប្រាស់ការផូសជាការកំសាន្ត ឬដើម្បីធ្វើអាជីវកម្មជាដើម ដោយមិនយកអារម្មណ៍ទៅខ្វល់ច្រើនពីរូបភាពអ្នកក្នុងបណ្តាញសង្គមពេក។ លើសពីនេះ កុំប្រៀបធៀបខ្លួនឯងទៅអ្នកដទៃ មនុស្សម្នាក់ៗមានទុក្ខ មានសុខរៀងខ្លួន ហើយរូបភាពលើបណ្តាញសង្គមគ្រាន់តែជាអ្វីដែលគេចង់បង្ហាញប៉ុណ្ណោះ ហើយក៏កុំយកសេចក្តីសុខផ្ទាល់ខ្លួនទៅផ្អែកលើស្ថានភាពរបស់អ្នកដទៃដែរ។ បើសិនអ្នកមានជម្ងឺថប់អារម្មណ៍សង្គម អាការៈនេះអាចរំខានអ្នកខ្លាំង និងអាចប៉ះពាល់ដល់ជីវិតការងារ និងទំនាក់ទំនងផងដែរ។ វាមានវិធី ៣ យ៉ាងដើម្បីកាត់បន្ថយ ឬលុបបំបាត់វាចោល។ វិធីទី ១ គឺអ្នកត្រូវរៀនបដិសេធគំនិតមិនសមហេតុផលទាំងនេះ ដោយរៀនសំគាល់ពីវា និងបដិសេធនូវភាពមិនពិតរបស់វា។ វិធីទី ២ នោះគឺអ្នកត្រូវស្វែងរកឳកាសក្នុងការចូលរួមកម្មវិធីជួបជុំនានាក្នុងសង្គម ដើម្បីវឹកហាត់ទម្លាប់ផ្លូវចិត្តរបស់អ្នក។ វិធីចុងក្រោយ អ្នកត្រូវរៀនវិធីសាស្ត្រផ្សេងៗ ដើម្បីបន្ធូរអារម្មណ៍របស់អ្នកតាមរយៈដូចជា ការដកដង្ហើមវែងៗ (៤ វិនាទី សំរាប់ដកដង្ហើមចូល ៤ វិនាទីសំរាប់ផ្ទប់ដង្ហើម និង ៤ វិនាទីសំរាប់ដកដង្ហើមចេញ) ការសំរាកសាច់ដុំ និងការផ្តោតលើញាណទាំង ៥ (មើល លឺ ប៉ះ ក្លិន និងរសជាតិ) ជាដើម។
ខ្ញុំបាទឈ្មោះ ខាន់ ប៉ុណ្ណារ៉ា។ ខ្ញុំបានរៀនចប់បរិញ្ញាបត្រផ្នែកអប់រំពីសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ និង អនុបណ្ឌិតផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រសង្គមពីសាកលវិទ្យាល័យឈៀងម៉ៃ។ ខ្ញុំចូលចិត្តការអាន និងការសរសេរ ហើយប្រកាន់ភ្ជាប់ការអភិវឌ្ឍខ្លួនឯងជានិច្ច។ សូមជួយ Follow ដើម្បីទទួលបានមាតិកាថ្មីៗ។ សូមអរគុណ!
